Levenscyclusanalyse
Terug naar het gedachtenexperiment aan het begin. We verlieten dit experiment op het moment de materiaal- en energiestromen bekend zijn die gedurende dertig jaar zijn opgetreden door de bouw, het gebruik en het afdanken van de woning. Met een lca kan vervolgens de milieubelasting van de ‘wieg tot het graf’ van de woning worden bepaald.
Een lca lat zien hoe goed of slecht een gebouw of onderdeel daarvan scoort op milieueffecten.
Wanneer van een project de materiaal- en energiestromen bekend zijn, worden deze ontleed in chemische stoffen. Om bijvoorbeeld de bijdrage van de denkbeeldige woning aan het ‘broeikaseffect’ te achterhalen, moet worden gekeken welke hoeveelheden broeikasgassen in de matriaalstromen aanwezig zijn. Het blijkt dat andere stoffen een veel grotere bijdrage leveren aan het broeikaseffect dan kooldioxide. Zo is bijvoorbeeld de bijdragen van een kg methaan vergelijkbaar met de bijdragen van 11 kg kooldioxide.
Met uitzondering van de milieueffecten behorende bij de milieumaat ‘hinder’ is voor alle milieueffecten bekend welke stoffen een bijdrage leveren aan het effect en hoe groot deze bijdrage is. De getallen die de effecten van een stof ten opzichte van een referentiestof aangeven worden classificatiefactoren genoemd. Eerst moet worden uitgezocht uit welke stoffen elke materiaal- en energiestroom bestaat die door een project, gebouw of bouwdeel van de ‘wieg tot het graf’ leidt. Zo kan bijvoorbeeld worden bepaald hoeveel kg stoffen er vrijkomen die een bijdrage leveren aan het broeikaseffect. Door deze hoeveelheden vervolgens de vermenigvuldigen met de classificatiefactoren en te sommeren is het milieueffect ‘broeikaseffect’ bepaald. Door deze procedure ook voor de andere milieueffecten te volgen, ontstaat het milieuprofiel en de milieumaten van een gebouw of van een bouwdeel.
Het vergelijken van producten op grond van lca-studies is nu nog slechts in uitzonderlijke gevallen mogelijk. De functionaliteit van te vergelijken producten is namelijk nooit helemaal hetzelfde. Dit blijkt bijvoorbeeld wanneer de milieuprestaties van een aluminium kozijn worden vergelen met die van een stalen kozijn met dezelfde afmetingen. De twee kozijnen laten eveneel daglicht door, maar door hun verschillende uiterlijk is de esthetische waardering verschillende.
Regelgeving
De milieudruk die wordt veroorzaakt door de gebouwde omgeving en het gebruik daarvan moet afnemen. Dit is uitsluitend mogelijk als het streven mondiaal wordt ondersteund. Er moeten op internationaal niveau afspraken worden gemaakt over de gewenste afname van de milieubelasting. De bekendste afspraak is het Kyoto Protocol. Tijdens de klimaatconferentie in Kyoto in december 1997 zjin in Nederland en de Europese Unie belangrijke verplichtingen aangegaan om de uitstoot van C)2 en andere broeikasgassen te verminderen. Op basis van deze afspraak formuleert de Nederlandse overheid haar beleid.
Ook bij de meeste andere milieueffecten vormen internationale verdragen het kader voor het opstellen van regelgeving. Tot op heden is het echter nog niet gelukt om internationale afspraken te maken over de milieueffecten die onder de milieumaat ‘hinder’ vallen.
Copyright: Bouwkundige keuring Amsterdam