Brandwerende verf
Productontwikkeling op het gebied van brandwerende verven (‘opschuimende coatings’) maakt het mogelijk staalconstructies tot 90 minuten te beschermen. De werking berust op een chemische verandering, waardoor de dunnen verflaag opschuimt tot een dikke isolerende laag. De coating kan zowel op de bouwplaats als in de werkplaats worden aangebracht. In het laatste geval moet rekening worden gehouden met reparative van beschadigingen door transport. De coating wordt aangebracht met een spuit of kwast op gestraalde oppervlakken die van een primer zijn voorzien.
De meeste coatings zijn geschikt voor toepassing in een niet-agressief binnenmilieu. Er bestaan echter ook coatings voor buitentoepassingen. Erkende beproevingsrapporten op basis van een eenduidig via het Bouwbesluit aangestuurde testmethode en een breed geaccepteerde kwaliteitsrichtlijn spelen een belangrijke rol bij de acceptatie door bouwtoezicht en brandweer.
Naarmate de brandwerendheidseis en de profielfactor van het staalprofiel hoger zijn (en de kritieke staaltemperatuur lager), is er een grotere verflaagdikte nodig. Het is dan zaak de profieldoorsnede zo te ontwerpen dat men een minimale laagdikte kan worden volstaan.
De kosten blijven dan beperkt en het is ook visueel aantrekkelijker. Over het algemeen oogt een brandwerende verf iets minder strak dan een gewone verf. De esthetische mogelijkheden van brandwerende verf, in combinatie met een dalende prijs, maakt deze oplossing aantrekkelijk.
Betongevulde buiskolommen
Het vullen van stalen buizen met beton is een gangbare method om de brandwerendheid te verhogen met relatief geringe kosten en behoud van de expressieve mogelijkheden van staal. Betongevulde buiskolommen bezitten standaard een brandwerendheid van 30 minuten, zelfs als het beton ongewapend en de kolom relatief slank is.
Voor een eis van 60, 90 en 120 minuten zijn ontwerpgrafieken beschikbaar voor buizen gevuld met gewapend beton. De benodigde afmetingen, betonkwaliteit en wapensingspercentage hangen van de brandwerendheidseis, de kniklengte en de aanwezige belasting bij brand.
Deze grafieken zijn gebaseerd op een omvangrijke serie Franse proeven. Vanwegde de uitvoerbaarheid van de proeven bedroeg de minimale afmeting van de buizen vierkant 180 mm en rond 219,1 mm. Deze beperking geldt dus tevens voor de toepasbaarheid van de ontwerpgrafieken.
In bepaalde gevallen is het mogelijk 60 minuten brandwerendheid te halen met een betongevulde buiskolom zonder wapening. Het is dan van belang een niet te slanke buis (met geringe wanddikte en lage vloeigrans) te nemen Verder is de betonkwaliteit van invloed op de brandwerendheid. Uitsluitend voor vierkante kokers zijn ontwerpgrafieken gegeven. Voor rond buizen kan worden geinterpoleerd tussen de grafieken voor vierkante kokers.
Sprinklers
Een sprinklerinstallatie zorgt ervoor dat de brand in een vroeg stadium wordt geblust, waardoor de brandschade beperkt blijft. De brandtemperaturen blijven relatief laag en de staaltemperatuur wordt niet hoger dan 200 graden Celcius. Bezwijken van de constructive is dan niet aan de orde en het gebouw kan snel en met relatief lage kosten worden gerepareerd.
Het is gebruikelijk bij sprinklers de brandwerendheidseisen van de constructive te verlagen met 30 of 60 minuten of de eisen zelfs geheel te laten vervallen. Vaste regels bestaan hiervoor niet en de toestemming om de eisen te verlagen op basis van gelijkwaardige veiligheid berust bij de gemeente. Het is verstandig de mogelijkheden in een vroeg stadium te bespreken met de gemeente en de brandweer.
In gesprinklerde verdiepingsgebouwen is men in Nederland niet altijd bereid de eisen geheel te laten vervallen en hanteren gemeenten een minimale brandwerendheid van 30 minuten of soms zelf 60 minuten. Hierbij ontstaan toch mogelijkheden om staal onbeschermd toe te passen en om (flink) te besparen op de kosten van de brandwerende voorzieningen.
Daarnaast is er bij een gecertificeerde sprinkler een aanzienlijke koring op de brandverzekeringspremie mogelijk tot maximal ongeveer 50% en is de brandschadeverwachting vele malen lager dan bij een ongesprinklerd gebouw. Een en ander dient men af te wegen tegen de stichtingskosten en de onderhoudskosten van een sprinklerinstallatie.
Copyright: Bouwkundige keuring Arnhem