Woongebouwen
De eerste galerijflat ter wereld, de Bergpolderflat in Rotterdam, kan worden gezien als pionierswerk op het gebied van milieusparend bouwen. Al in 1933 paste architect Willem van Tijen welbewust een lichte, snelle, industriele bouwwijze toe. Bezien in het licht van de uitdagingen voor nieuwbouw scoort de Bergpolderflat in de categorieen ‘langere gebruiksduur’. ‘recyclebare/herbruikbare constructies’ en ‘grondstofzuinige gebouwen’. Na zestig jaar te zijn bewoond, werd de flat in 1990 gestript en opnieuw droog afgebouwd, waarna de constructive zo goed als nieuw een ‘tweede leven’ begon.
De Bergpolderflas toont aan, dat een woongebouw met een skeletvormige draagconstructie langer meek an gaan dan de afbouw. De giet- en stapelbouwwijzen waarmee de woningnood na de Tweede Wereldoorlog werd gelenigd, bieden woongebouwen onvoldoende aanpasbaarheid om deze lang mee te laten gaan. Een aanzienlijk deel van de woongebouwen die in de eerste twintig jaar na de oorlog zijn gebouwd, voldoen niet meer aan de huidige hogere wensen van huurders. Veel van deze woongebouwen zullen het jaar 2025 dan ook niet halen. Als bij de herbouw van woongebouwen op deze locaties aanpasbaarheid op de lange termijn wordt geeist, maakt staalskeletbouw een goede kans. Deze bouwwijze voldoet immers aan verschillende uitdagingen voor milieubewust bouwen van de SBR.
Om nieuw te bouwen woongebouwen een lange gebruiksduur te geven, moet de woningindeling aan de wensen van toekomstige huurders of kopers aangepast kunnen worden. Niet alleen de (scheidings)wanden, maar ook bijvoorbeeld de plaats van de keuken, zullen gedurende de levensduur van de woning moeten kunnen varieren. Dit is mogelijk door in de vloeren ruimte te maken voor de elektriciteits- en waterinstallaties en deze leidingen en installaties makkelijk bereikbaar te maken.
De vroeg-naoorlogse flatbouw zal de komende jaren een belangrijk punt van aandacht vormen in de volkshuisvesting. In antwoord hierop zijn er in de afgelopen Jaren diverse initiatieven genomen om te komen tot lichte en flexibele bouwconcepten. Een daarvan is het IFD Today: een concept dat wordt ontwikkeld om op bestaande funderingen te bouwen. De hoofddraagconstructie bestaat ui L-vormige samengestelde kolommen. Deze verzorgen de stabiliteit van het gebouw en herbergen het geprefabriceerde leidingpakket. De hart of hart afstand van de samengestelde kolommen bedraagt ongeveerd 7 m. Deze afstand is afhankelijk van de locatie. De kolommen worden onderling gekoppend door liggers met een maximale overspanning van 11.6 m. De vloerconstructie is opgebouw uit licht koudgevormde stalen profielen. Daarin is een aanpasbare installatie te vinden. Per woning is de installatie aangesloten opde leidingen in de samengestelde kolom. De vloer wordt geprefabriceerd aangeleverd inclusief alle hoofdleidingen, het plafond en de wegneembare dekvloer. De combinatie van hoofddraag- en vloerconstructie zorgt voor een geheel droog, flexible en demontable bouwsysteem. Het bouwsysteem van IFD Today is onafhankelijk van in-, ver- en ombouw. Daardoor zijn vele verschijningsvormen in architectuur en indeling mogelijk. Omvang en kwaliteit van de woning zijn aan te passen aan de huidige en toekomstige eisen van bewoners.
Met een licht bouwwijze kunnen op bestaande woongebouwen nieuwe woningen worden geplaatst. Dit zogeten ‘optoppen’ is een voorbeeld van ‘intensivering woningbouw’.
Copyright: Bouwkundige keuring Utrecht