Detailleren 3

Kies per constructie een type bout
Bij staalconstructies worden veel boutverbindingen toegepast. Constructief gezien kan het verantwoord zijn om verschillende typen bouten toe te passen. Vanuit kostenoverwegingen is het echter juist goed om voor de gehele staalconstructie een type bout te nemen. Daarmee wordt het aantal verschillende boutafmetingen en boutmaterialen beperkt. Dit maakt de montage eenvoudiger. De plaatsing van de bouten wordt vanuit montage- en fabricageoverwegingen ontworpen. Het te gebruiken gereedschap bepaalt namelijk mede de boutafstanden. Pas daarna komt de constructieve toetsing aan de orde.
Vanwege het onderhoud worden soms bouten toegepast uit een ander materiaal dan het gebruikelijke boutmateriaal. Ook de esthetica van de constructie rechtvaardigt in bepaalde gevallen de toepassing van bijvoorbeeld thermisch verzinkte of roestvast stalen bevestigingsmiddelen.

Maak gebruik van platen met een gelijke dikte.
Het aantal verschillende onderdelen in een constructie is aanzienlijk te beperken door per project te kiezen voor standaardplaten met een gelijke dikte.

Zorg dat de constructie makkelijk is te monteren
Staalconstructies zijn meestal zo omvangrijk dat ze in onderdelen naar de bouwplaats worden vervoerd. Let er op dat de constructie eenvoudig is te monteren en ook tijdens de montage stabiel is.
Het ontwerp van de constructie kan sterk worden beinvloedt door te detailleren vanuit montage-overwegingen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het ontwerp van een staalskelet voor een verdiepinggebouw. Zo is het constructief gezien verantwoord om de doorsnede van de kolommen op elke bouwlaag te verkleinen (verjongen) naarmate de kolommen hoger in het gebouw zitten. Maar vanuit fabricage- en montageoverwegingen is het echter beter om het aantal verschillende onderdelen te beperken. Een tussenweg die vaak wordt gekozen is om de kolommen over een hoogte van drie bouwlagen gelijk te houden. Hiermee is het aantal verschillende constructiedelen beperkt en wordt de bouwsnelheid hoger door het aantal montagehandelingen te beperken.

Voorkom dat er op de constructie stof en water achterblijft
Staalconstructies die zijn blootgesteld aan het buitenklimaat moeten worden geconserveerd om corrosie tegen te gaan. In de praktijk blijft dat corrosie vooral optreedt bij de verbindingen, waar de constructie langer vochtig blijft. en bij hoeken en randen. Op de scherpe randen van een staalprofiel is namelijk een dunnere laag verf aanwezig. Dit laatste is te voorkomen door de profielen te ontdoen van scherpe randen. Dit afronden is een extra handeling die duur is en daarom pas interessant bij constructies die zijn blootgesteld aan een agressief klimaat, zoals klimaatklasse C4 en C5. Ook moet worden voorkomen dat er zich plaatselijk stof kan ophopen, waardoor de  constructie ter plaatse langer vochtig blijft.

Zonder detaillering geen constructie
In de praktij lukt het niet altijd om aan de hierboven genoemde punten voldoende aandacht te geven. Meestal heeft de constructeur hiervoor onvoldoende budget. Dat betekent in de praktijk bijvoorbeeld dat er niet genoeg tijd is om uit te zoeken of een verstijvingsschot ook echt nodig is: het tekenen van een schot kost immers minder tijd ! Een andere oorzaak is het ontbreken van voldoende dooredinatie in de besteksfase van een project. Het gevolg daarvan is dat te veel bouwedelen van elkaar verschillen. Daardoor is er van repetitie nauwelijks meer sprake, neemt de kans op fouten toe en is de constructie ook weer duurder dan begroot.
Om dergelijke problemen te voorkomen moeten de uitgangspunten voor de detaillering van een staalconstructie zoveel mogelijk al in het voorlopig ontwerp worden bepaald. In deze fase is er immers ook al duidelijkheid over esthetica, kosten, bouwtijd en de behoefte aan onderhoud.
Een ontwerp van een constructie is dan ook pas af wanneer de uitgangspunten voor de detaillering op schrift staan en wanneer deze uitgangspunten naar de overige projectpartners zijn gecommuniceerd.

Copyright: Bouwkundige keuring Hilversum